Over de Russische ziel. In het kader van de serie ‘leden voor leden’.
26 februari 2024 20:00
Over de Russische ziel.
Deze bekende uitdrukking suggereert misschien dat Russen specialer zouden zijn dan andere mensen. In zijn voordracht zal Joost van Baak om deze term toe te lichten met zevenmijlslaarzen door de Russische (cultuur-, en literatuur-) geschiedenis gaan van de laatste duizend jaar.
De term ‘ziel’ speelt een belangrijke rol in de sociaal-economische geschiedenis van Rusland; dit zal aan de orde komen tegen het licht van, onder andere, de roman “Dode zielen” van (de oorspronkelijk Oekraïense schrijver) Nikolaj Gogol. Maar voor veel Russen was, en is, die Russische ziel ook een vast gegeven van het Rus-zijn. En vaak is het ook grond voor het idee dat de Russische cultuur superieur is aan andere. Moreel superioriteitsgevoel is vaker vertoond in de betrekkingen tussen volkeren, en leidt zelden tot iets goeds. In de voordracht wordt dieper ingegaan op de mogelijke oorsprongen van de Russische mentaliteit, zoals het ontstaan van de Russische staat, de geopolitieke situatie, m.a.w. de relaties tussen Rusland en zijn buren, Siberië, de geschiedenis van de Russische orthodoxie, de lijfeigenschap en de ‘zelfkolonisatie’ van Rusland, en andere aspecten. Ook zal onvermijdelijk de huidige situatie van Rusland aan de orde komen.
Over Rusland en de Russische cultuur is tamelijk veel geschreven, maar als zeer leesbaar, en als eventuele voorbereiding, valt aan te bevelen: “Natasha’s Dance”, ook in Nederlandse vertaling (”Natasja’s dans”) van Orlando Figes.
Joost van Baak (Utrecht, 1947) studeerde Slavische Talen in Groningen en promoveerde daar in 1983. Hij werd medewerker bij de faculteit der Letteren van de RUG, en was er tot 2011 hoogleraar Slavische taal- en letterkunde. Sinds 2023 is hij lid van Sociëteit De Harmonie.
Deze lezing wordt gehouden op maandag 26 februari in het kader van de serie ‘leden voor leden’.
Aanvang van de lezing: 20u. Toegang voor leden van De Harmonie is vrij. Introducés betalen € 5.
Opgeven voor het bijwonen van de lezing via maandagavond@societeitdeharmonie.nl
