een excursie over het RK Kerkhof te Groningen, o.l.v. Han Borg
26 augustus 2021 10:30
EXCURSIE NAAR R.K. KERKHOF GRONINGEN OP 26 AUG OM 10.30U.
Het Rooms-Katholiek Kerkhof in Groningen, gelegen aan de Hereweg (dichtbij zwembad De Papiermolen) is eigenlijk geen kerkhof in de oorspronkelijke zin van het woord, zoals het Martinikerkhof of het A-kerkhof. Weliswaar is er een bijzondere kapel te zien, maar de begraafplaats is vooral bedoeld als plek waar de RK bevolking van Groningen haar doden - buiten de binnenstad – sinds 1872 in gewijde grond kon en kan begraven.
Jubileum
Volgend jaar bestaat deze begraafplaats 150 jaar, en het bestuur van het R.K. Kerkhof wil dit jubileum dan ook aangrijpen om meer bekendheid aan deze unieke plek te geven. We betreden de begraafplaats vanaf de Papiermolenweg, aan de zuidkant van de zuidelijke ringweg. Als dit deel van de ringweg in de toekomst onder de aarde verdwijnt, dan ontstaat er weer een park zoals dat tot in de jaren ’60 van de vorige eeuw het geval was – tot de gedeeltelijke kap van het Sterrebos in 1964. Het R.K. Kerkhof en de (algemene) Zuiderbegraafplaats komen dan weer ‘in contact met elkaar’.
Christus Koning
Bij binnenkomst valt gelijk al de kapel op: een ontwerp van de beroemde architect P.J.H. Cuypers uit 1879. We zullen deze kapel bezoeken, maar ook de daaronder gelegen ‘priestercrypte’. Daarnaast trekt het meer dan levensgrote beeld van Christus Koning (uit 1936, van de hand van de gebroeders Brom) de aandacht, dat oorspronkelijk tegen de in 1982 afgebroken Martinuskerk in de binnenstad van Groningen stond. ‘Chris Koning’, zoals het beeld door met name studenten wel werd genoemd, heeft veel te lijden gehad van de Duitse bezetting, wat nog steeds te zien is aan de kogelgaten in het metaal.
Een heel bijzondere steen is gewijd aan de herbegrafenis van de resten van de mensen die oorspronkelijk in en om de Martinuskerk waren begraven. Dat hierbij een wel heel bijzondere ‘fout’ is gemaakt komt tijdens de excursie aan de orde.
Kloosterzusters, middenstanders en kunstenaars
Verder treffen we de graven aan van tientallen kloosterzusters (leden van de ‘Congregatie van de Zusters van Liefde van Onze Lieve Vrouw, Moeder van Barmhartigheid’ uit Tilburg), die zich met name hebben ingezet voor het onderwijs, de bejaardenzorg (het Mariapension aan de Butjesstraat) en de verpleging. En ook van bekende Groningers: middenstanders en minder bedeelden, van Opoe Tjadens, Driek van Wissen en Alfons Dölle, van verzetsstrijders (Casper Naber, naamgever van de latere Naberpassage) en kunstenaars (o.a. van F.H. Bach) – te veel om op te noemen. Ook aan de graven van twee recente, reeds ontslapen bisschoppen van Groningen besteden we uitgebreid aandacht.
Hoe, wat en waar?
De excursie op 26 augustus, die bedoeld is voor leden van De Harmonie, start om 10.30u precies en duurt ongeveer 1,5 uur. Gelieve zoveel mogelijk lopend of per fiets te komen, en zelf voor drinken te zorgen. We verzamelen bij de ingang van het kerkhof! Het Kerkhofbestuur zal ons ontvangen in de aula, tenzij er die dag en op dat tijdstip een begrafenis plaatsvindt.
Uiteraard houden we gepaste afstand tot elkaar in het kader van de corona-maatregelen. Uw gids is Han Borg, lid van De Harmonie, historicus en liefhebber van begraafplaatsen.
OPGAVE VOOR DEELNAME VIA: lezing@societeitdeharmonie.nl
