Afbeeldingen
(Klik voor origineel)
Weg met Oranje! Patriotten in de 18e en 19e eeuw – Han Borg
26 april 2025 16:00
Sinds Willem van Oranje (de Zwijger) hebben de Lage Landen lang onder het bewind van de Oranjes geleefd. Na de afscheiding van de Zuidelijke Nederlanden bij de Vrede van Westfalen (1648) kende de Republiek der zeven Verenigde Provinciën nog stadhouders uit het Oranjehuis, totdat de Bataafse Republiek de Oranje-familie deed uitwijken naar elders. Pas met de instelling van het Koninkrijk der Nederlanden (noord en zuid samen) in 1813 was er weer ruimte voor wat vanaf dat moment: ‘ons Koningshuis’genoemd werd.
De familie Oranje-Nassau werd niet door iedereen gewaardeerd. Bij de viering van Koningsdag is het misschien wel eens goed om de feestvreugde te relativeren, en om enkele opzienbarende Patriotten nader te belichten. We doen dat aan de hand van twee voorbeelden: Joan Derk van der Capellen tot den Pol, een Overijssels-Gelderse edelman uit de 18e eeuw, die in zijn beroemde pamflet “Aan het Volk van Nederland” in 1781 geen spaan heel hield van de op dat moment in functie zijnde stadhouder Willem V. En een tweede patriot – een voor velen nog geheel onbekende – is Eillert Meeter, een in Oude Pekela geboren journalist, die in het begin van de 19e eeuw een soort van schandaalkroniek over de koningen Willem I en II schreef. Smeuïge details zullen in deze lezing niet ontbreken.
Han Borg (1956) is historicus. Hij hield zich voornamelijk bezig met de Oudheid, maar heeft ook veel belangstelling voor de geschiedenis van de Oranjes, en dan met name voor de duistere kanten van, en de ‘zwarte schapen’ in die familie. Samen met Tineke Looijenga organiseert hij al enkele jaren de Uurtjes Cultuurtje bij Sociëteit de Harmonie.
Opgeven voor deze lezing (gratis voor leden, € 5 entree voor niet-leden) via lezing@societeitdeharmonie.nl
